يکی از آداب و رسوم ارزشمند ترکمن ها در ترکمنستان، احترام به سفره و نان است. در اکثر موارد در اين کشور، در باره ی «سفره» اصطلاح روسی «سِوِتوی» يعنی جايگاه پاک و با ارزش را بکار می برند، زيرا نعمت خدا يعنی نان در آن قرار می گيرد. آنها پا گذاشتن روی سفره را بی احترامی بزرگی می دانند. در مراسم استقبال از مقامات و روسای جمهور کشورهای خارج در اين کشور نيز اين موضوع رعايت می شود. به اين ترتيب که در بدو ورود مهمان عالي مقام، استقبال کنندگان قرصی نان و ظرف کوچکی از نمک را در يک سينی گذاشته و مقابل مهمان می گيرند. رسم بر اين است که مهمان، اندکی از نان را می کند و آن را می خورد. به نظر می رسد اين امر ـ که سنتی اجدادی است ـ برای نمک گير کردن مهمان صورت می گيرد؛ به اين معنی که کشورها به تعهداتشان وفادار باشند و احياناً به اين کشور خيانت نکنند.

يکی ديگر از عقايد پسنديده ی مردم اين کشور، اعتقاد به خواست و مصلحت خدا در تمامی امور زندگی است. آنها در تصميم گيری هايشان برای انجام هر کاری، آن را منوط به خواست خدا می دانند و برای باريتعالی عباراتی نظير «الله جان» و «خدای جان» بکار می برند. ميزان عقيده ترکمنستانی ها به موضوع تقدير و قسمت چنان است که روايتی را در باره ی آن می گويند که مضمونی شبيه به مطايبه دارد. روايت رايج چنين است: «روزی مرد ترکمن به خانه رسيد و از همسرش خواست پلو بپزد. همسرش گفت: «پلو را می پزم. اگر قسمت باشد، تو آن را خواهی خورد.» مرد که گرسنه بود ، گفت: «من حتماً آن را خواهم خورد.» پلو پخته شده و سفره پهن می شود. مرد خانه، تا سر سفره نشست تا پلو را بخورد، در زدند. شخصی آمده بود و با مرد کاری واجب داشت و به همين خاطر، او را با خود به بيرون از خانه برد. مرد تا پاسی از شب، به خانه نيامد. نصف شب بود که به خانه آمد و در زد. همسرش پرسيد: «کيستی؟» مرد گفت: «اگر قسمتم باشد، شوهرت هستم.»
البته ناگفته نماند که روايتی شبيه به اين، در مجموعه ی مطايبات ايرانيان هم وجود دارد که به ملانصرالدين نسبت می دهند.

يکی ديگر از اين سنت های حسنه، مربوط به آداب غذا خوردن آنهاست. ترکمنها خوردن غذا را با «بسم ا...» آغاز می کنند و بعد از خوردن نيز منتظر می شوند تا همه ی آنها که در جمع مشغول به خوردن هستند، کارشان به پايان برسد. بعد يکی از آنها شروع به خواندن آيه و يا آياتی از قرآن می کند و بعد دعا نموده و دست به صورتشان می کشند و می گويند «قبول بولسون!» (يعنی قبول باشد)

ترکمن ها اعتقاد راسخی به نذر و صدقه دارند و به آن اصطلاحاً «صدقه» و يآ «خدا يولی» (راه خدا / و به عبارتی در راه خدا) می گويند. اين گونه مراسم، به بهانه های مختلف بين مردم برگزار می شود ولی اکثراً در شب های ماه مبارک رمضان، ايام جمعه (برای شادی روح متوفيان) و يا در مناسبت های مختلف برگزار می شود. در اين گونه مراسم، غذايی پخته می شود و بين حاضرين در مراسم توزيع می شود. ترکمن ها گاهی اين مراسم را برای رفع بلا و گشايش در کاها برگزار می کنند.

از جمله عادات مردم ترکمنستان، احترام به برخی از چارپايان است. به عنوان مثال، ترکمنها با پشم شتر لباس می بافند و لحاف درست می کنند اما با آن، جوراب نمی بافند و يا تشک يا زيرانداز نمی سازند و معتقدند که جوراب پوشيده می شود و زير پا قرار می گيرد و بر روی تشک می خوابند و به اصطلاح لگدمال می شود.

ترکمن ها هم مثل ديگر اقوام مشرق زمين، به موضوع چشم زخم اعتقاد زيادی دارند. برای مقابله با چشم زخم، آنها دو رشته نخ سياه و سفيد را به هم می تابند ـ که به آن «آلاجا» (رنگانگ) می گويند ـ و آن را به گردن کوکان می آويزند و يا به عنوان دستبند، به مچ دست آنها می بندند.
مواردی که ذکر شد، نمونه هايی کوتاه از سنت ها و آداب و رسوم رايج بين ترکمن های ترکمنستان است که اکثراً نيز با عقايد دينی آنها در هم آميخته است. البته این آداب و رسوم در بین ترکمن های ایران نیز رایج است.