ترکمن آدلری
ورود کاربر
شناسه‌ی کاربری:

رمزعبور:


واژه رمز را فراموش کرده‌اید؟
عضو شوید
SmartSection is developed by The SmartFactory (http://www.smartfactory.ca), a division of INBOX Solutions (http://inboxinternational.com)
آئین آق آش
نوشته شده توسط MatinGHezeljeh در تاریخ ۱۳۸۸/۵/۳۱ (7051 بار خوانده شده)
آئین آق آش
آئین "آق آش یا آق قوین" از بهترین و متداول ترین آئینهای رایج در بین ترکمنها که جشن 63 سالگی یا جشن همسن شدن با پیامبر گرامی اسلام، از آئینهای سنتی و دیرینه بوده که هنوز نیز در گوشه و کنار استان گلستان و در بین قومهای مختلف این استان رواج داد.
این آئین به نامهای آق آش و یا آق قوین معروف و مرسوم بوده و عشق و اردات قوم ترکمن به پیامبر گرامی اسلام و دین مبین اسلام را نمایان می سازد و برگزاری این جشن برای قوم ترکمن نوعی افتخار و اردات به نبی مکرم اسلام به شمار می آید.
اجرای این آئین نشانه ای از احترام گذاشتن به سالمندان بوده و در گذشته بیش از دوران کنونی رواج داشته و طی سال با رسیدن هر فرد ترکمن به سن 63 سالگی شاهد برگزاری این جشن سنتی و آئینی در گوشه و کنار گلستان بوده ایم.

این جشن که نمادی از رفتار شایسته و فاصله گرفتن از تیرگی ها و بدی هاست در گذشته همراه با مراسمهای خاصی اجرا می شد و مردان ترکمن که به آق آش نائل می شدند، با ذبح گوسفندی سفید ولیمه می دادند و غذاهایی به رنگ سفید طبخ می کردند. جشن آق آش یا آق قوین از جشنهایی است که بین اقوام ترکمن از دیرباز تاکنون رایج بوده است.
آق قوین به معنای گوسفند سفید بوده و به آن معناست که برای قربانی کردن و ذبح از گوسفند سفید استفاده می شد. گرفتن این جشن نوعی خوش یمن و خوش صواب محسوب می شد و علت برگزاری این جشن را باید در فرهنگ ترکمن جستجو کرد.
زندگی ترکمنهای اولیه وابسته به کوچروی و دامداری بود و به دلیل جنگهای پی درپی، وضعیت نامناسب اقتصادی و بهداشتی و تهاجمات مکرر همسایگان به اقوام ترکمنها موجب می شد که کمتر فردی به سن 63 سالگی برسد و از طرف دیگر این سن منطبق با سن بابرکت پیامبر اسلام بوده و هر فردی که به این سن می رسید برای وی جشن آق قوین برپا می کردند.

ترکمنها قبل از اسلام پیرو دین شامانیزم بوده و یافته ها نشان می دهد که برگزاری جشن آق آش یا آق قوین ریشه در گذشته های دور نداشته و بعد از پذیرش اسلام توسط اقوام ترکمن بین آنها رواج یافته است. پذیرش دین اسلام موجب شد تا ترکمن ها برای ارادت به پیامبر اسلام، جشن آق آش یا جشن 63 سالگی را برپا کنند که نوعی ارادت نشان می دهند.
اگرچه نوع جشن در بین اقوام مختلف ترکمن یکی است ولی از نظر کیفیت برگزاری تفاوتهایی به چشم می خورد. در بین یمودهای ترکمن رسم برآن بود که در جشن آق آش باید غذای آبگوشت به عنوان ولیمه داده می شد و گوشت آن نیز باید از همان آق قوین که گوشت گوسفند سفید ذبح شده بود، تامین می شد.
برخی تیره های قوم تکه مانند آق تمش، پوست را بین مردمان روستاهی حاشیه و چادرنشینان تقسیم می کردند و تیره جونی نیز این کار را انجام می داد.
برگزاری برخی سورها مانند مسابقه اسب سواری، گورش یا کشتی سنتی در آئین های آق آش متدوال بود که برگزاری آن بستگی به وضع مالی فرد داشت. افراد "بای" یا ثروتمند جشن آق قوینشان را با مراسم های دیگری مانند کشتی گورش یا اسب چپانی همراه می کردند و افراد معمولی نیز کمتر به این مراسمها می پرداختند.
در آئین کشتی گورش که در آق آش برگزار می شد، کشتی گیران حرفه ای از روستاهای مختلف شرکت می کردند و پهلوانان از دو فن معروف "سورشما و یان بشی" استفاده می کردند.
این جشن مناسبت خاصی نداشت و فقط در سالروز 63 سالگی مردان ترکمن اجرا می شد و اکنون بیشتر در مراکز و مناطقی رواج دارد که هنوز شهرنشینی در آن به خوبی رواج نیافته است.
اکنون این آئین در برخی مناطق هوتن، برخی روستاهای گمیش تپه، برخی روستاهای شمال آق قلا که هنوز نسیم مدرنیزم شهری به آنها نرسیده و جدایی از سنتها در آن شکل نگرفته، به ندرت رواج دارد و به چشم می خورد.
گذر از جامعه سنتی به سوی جامه مدرن موجب تغییر در فرهنگ، نگرش، پوشش، باورها، اعتقادت و رسومهای محلی می شود و برخی جشنها نیز از بین می رود و آئین آق آش نیز دستخوش تغییرات شده و دیگر کمتر کسی این جشن را برپا می کند.
این در حالیست که این آئین سنتی، نمادی از تکریم به پیران و سالخوردگان بوده که اکنون در پس شهرنشینی و مشکلات زندگی این سنت رنگ و بوی خود را باخته و توجه به این قشر کمتر شده است.

مقالات دیگر در این شاخه در سایت قرار گرفته در تعداد باز دید
خۆودۆلِر (خالک دؤرِديجيليگی- 1)
۱۳۹۴/۱/۳
3349
مراسم عروسی در بین ترکمن‌های نخورلی‌
۱۳۹۱/۷/۳۰
9085
لأله لر
۱۳۹۰/۸/۱۸
11393
لأله
۱۳۹۰/۵/۲۷
22439
سویگی آیدیملاری / ترانه های غنایی
۱۳۸۹/۷/۶
24790
یار یار (توی آیدیم )
۱۳۸۹/۶/۸
23439
نوع و قالب هودی ها
۱۳۸۹/۵/۱۲
5995
جشن عروسی تركمنهای اَنولی
۱۳۸۹/۴/۲۷
5978
مجالس پرخوانی یا آیین ذکر در بین ترکمن ها
۱۳۸۹/۳/۲۲
6838
کوشت دپدی (2)
۱۳۸۹/۳/۶
5535
توی آیدیم لار 2
۱۳۸۹/۲/۱۸
18496
مراسم سوگواری و خاک سپاری
۱۳۸۹/۱/۲۹
8876
قرمز دون؛ کورس سنتی و آئینی ترکمن
۱۳۸۹/۱/۲۵
4668
کوشت دپدی
۱۳۸۹/۱/۹
7556
عید نوروز در ترکمنستان
۱۳۸۸/۱۲/۲۲
8466
توی آیدیم لار
۱۳۸۸/۱۲/۲۲
5760
مراسم عروسی ترکمن ها در گذشته
۱۳۸۸/۱۰/۲۱
11309
الله یولی/ صدقه در راه خدا
۱۳۸۸/۸/۱۸
3103
آداب و رسوم ماه مبارک رمضان در گذشته
۱۳۸۸/۶/۲۳
4807
قدر گیجه (شب قدر)
۱۳۸۸/۶/۱۷
3720
یا رمضان آیدیم لاری
۱۳۸۸/۶/۱۲
26552
آئین آق آش
۱۳۸۸/۵/۳۱
7052
آداب و رسوم ترکمن ها در ماه مبارک رمضان
۱۳۸۸/۵/۲۹
5726
مرثیه خوانی 2
۱۳۸۸/۵/۲۰
3796
آداب و رسوم تولد و نامگذاری فرزند
۱۳۸۸/۵/۱۲
9916
اؤلنگ لر (ترانه های عروسی)
۱۳۸۸/۵/۳
13105
عناصر نمایشی در مراسم ذكر خنجر
۱۳۸۸/۴/۱۴
6165
آئین نوروز در بین تركمن‌ها
۱۳۸۸/۳/۳۱
9538
قونگشی اوقارا
۱۳۸۸/۳/۲۱
3512
نگاهی كوتاه به برخی ترانه های عامیانه و مراسم سنتی
۱۳۸۸/۳/۷
6689
كاركرد رصد خانه ای آلاچیق تركمن
۱۳۸۸/۳/۳
5048
هودی 3
۱۳۸۸/۲/۲۲
5990
جشن لچك
۱۳۸۸/۲/۱۹
3283
هودی 2
۱۳۸۸/۲/۱۴
5478
شب قدر در میان تركمن ها
۱۳۸۸/۱/۲۳
5050
برخی از سنت ها و آداب و رسوم ترکمن های ترکمنستان
۱۳۸۸/۱/۲۱
6620
مراسم سویت قازان
۱۳۸۸/۱/۱۵
5123
مرثیه خوانی
۱۳۸۷/۱۱/۲۶
4110
قره چهارشنبه
۱۳۸۷/۱۱/۲۵
6703
هودی 1
۱۳۸۷/۱۱/۱
15164
مراسم قوقین
۱۳۸۷/۱۱/۱
2949
یا رمضان
۱۳۸۷/۱۰/۲۱
5995
مراسم مولود خوانی
۱۳۸۷/۱۰/۲۱
4516
مراسم تولد و نامگذاری در گذشته
۱۳۸۷/۱۰/۱۴
3540
مِرد عید (14 شعبان)
۱۳۸۷/۱۰/۸
3186
عید قربان در گذشته
۱۳۸۷/۱۰/۸
5050
گورشمک (کشتی گیری)
۱۳۸۷/۱۰/۵
5594
ذکر خنجر و نحوه ی اجرای آن
۱۳۸۷/۹/۲۲
15150
مراسم ازدواج در بین ترکمن ها (قسمت سوم)
۱۳۸۷/۹/۱۸
25854
مراسم ازدواج در بین ترکمن ها (قسمت دوم)
۱۳۸۷/۹/۱۸
18126
اُی ، مراحل برپایی و اجزای آن
۱۳۸۷/۹/۱۵
7797
مراسم ازدواج در بین ترکمن ها (قسمت اول)
۱۳۸۷/۹/۹
8407
مراسم تولد
۱۳۸۷/۹/۸
4332
مراسم ختنه
۱۳۸۷/۹/۸
5082
مراسم عزا و سوگواری در بین ترکمن ها
۱۳۸۷/۹/۸
10657
آیین آق آش
۱۳۸۷/۸/۱۳
5166
 
بی‌شک دیدگاه هر کس نشانه‌ی تفکر اوست، ما در برابر نظر دیگران مسئول نیستیم
فرستنده شاخه
ADS
فرهنگ لغت ترکمن سؤزلوک

سایت فرهنگ لغت ترکمن سؤزلوک فعالیت خود را آغاز نمود. این سایت یکی از سایت های زیر مجموعه بایراق می باشد که با تلاش دوستان تصمیم به ایجاد فرهنگ لغت ترکمنی به فارسی و بالعکس گرفتیم که در حال تکمیل شدن می باشد.


www.SOZLUK.ir

آهنگ های پیشواز ترکمنی
برای دیدن تصویر اصلی در صفحه جدید کلیک کنید.