دایره المعارف ترکمن
پرببینده ترین مقالات ترکمن آدلری
ورود کاربر
|
باباغمبر کیست؟
نوشته شده توسط MatinGHezeljeh در تاریخ ۱۳۸۸/۸/۲۸ (6987 بار خوانده شده)
تاريخ ملت ترکمن از نظر اسطوره ای دارای وقايع جالب و روايات و حماسه های حيرت انگيزى است که توجه انسان را به خود جلب می کند. تمام وقايعی که در روايات و حماسه های ترکمن ها درج شده اند، فلسفه ى خاص خود را دارند. در متن يکی از روايات ترکمن ها چنين می آيد: «در زمان های قديم شخصی به نام باباغمبر مى زيسته كه در بين مردم به عنوان پير موسيقی (ساز) معروف بوده است. اين شخص تاريخی در قرن ششم و هفتم ميلادی در استان مرو کنونی ترکمنستان زندگى مي كرده است. وی هنرمندی چيره دست در ساز و آواز و موسيقی بوده است.»
ملت ترکمن براى موسيقی سنتی و باباغمبر که به عنوان پير موسيقی آنان شناخته شده احترام خاصى قايل هستند. در زمان حاضر نيز هر هفته در روزهای سه شنبه و جمعه مردم براى زيارت به آرامگاه وی که در استان مرو واقع شده است می روند. آداب و رسوم به آستان افتادن را در روزگار ما نيز می توان مشاهده کرد که هنرمندان موسيقی ترکمن برای گرفتن دعای خير و فاتحه به اين محل می آيند. هر گاه در باره ى تاريخ موسيقی، سخنی به ميان مى آيد يکی از روايات خاصّی که در بين مردم در ارتباط با باباغمبر مشهور است، مورد توجه قرار می گيرد. رحمان نوری اف کدخدای روستای باباغمبر در بخش يوُل اؤتن استان مرو، روايتی را که تا روزگار ما به يادگار مانده است، به منظور انتقال ميراث هنری به نسل آينده براى زايرانی که به اين محل به زيارت می آيند، به طور مفصل و جالب توجه تعريف می کند. در زير مصاحبت او با زوّار با بيان خود درج مي گردد: « شخصی به اسم غمبر، چوپان اسب حضرت علی بوده است که بعدها لقب «بابا» به وی داده مى شود. غمبر اسب حضرت علی را می چرانده و به آن خيلی خوب رسيدگی مي کرده، به همين دليل حضرت علی او را دوست مي داشته است. باباغمبر در طول چراندن اسب برای خود دوتاری ساخته بود. او با اين دوتار آهنگى را می نواخت که در هنگام نواختن دوتار، اسب حضرت علی که به نام «دولدول» معروف بود، به آواز دوتار گوش فراداده و اشک از چشمان دولدول مى ريخته و علف نمى خورده است. به اين دليل «دولدول» روز به روز لاغر و لاغرتر مى شد. حضرت علی متوجه لاغری اسب خود مى شود. از بابا غمبر پرس و جو می کند: «غمبر چرا دولدول لاغر می شود؟» غمبر پاسخ مى دهد: «من نمی دانم. بعد از اين روزی حضرت علی پنهان از بابا غمبر، آنها را تعقيب و تماشا می کند.» غمبر آهسته آهسته از ساحل رودخانه می رفته و دوتار مى نواخته است. دولدول نيز به آواز دوتار گوش فرامى داده و علف چريدن خود را قطع مى کرده است. حضرت علی اين واقعه را از نزديک مى بيند و به آهستگی به بابا غمبر نزديک می شود. غمبر آمدن حضرت علی را احساس نمی کند. وقتى که خيلی به غمبر نزديک می شود او را به اسم صدا مى زند، غمبر با ديدن حضرت علی، بسيارخجول از جای خود برمی خيزد و می دود و فرياد می زند که: «ای زمين بشکاف! مرا در خود فرو ببر!» غمبر به آن فرو می رود. در اين فرصت گوشه ى پرده ى دوتار وی به زمين افتاده بود. در اين موقع حضرت علی از غمبر می پرسد: «تو را کی خواهم ديد؟» غمبر پاسخ می دهد: «در روز قيامت. در مکّه با تو ديدار خواهيم کرد.» به اين ترتيب بابا غمبر به طور زنده غايب می شود و در محلی که گوشه ى پرده ى دوتار غمبر افتاده است، درختی مى رويد که اين درخت، درخت پسته بوده است. شباهت اين درخت به گوشه ى پرده ى دوتار از همين جا سرچشمه مى گيرد. و هر قسمت آن درخت را بکنی، آن قسمت برای گوشه ى پرده ى دوتار مناسب است.» بله روايت گوشه ى پرده ى دوتار از آن زمان باقی مانده است. باباغمبر به طور زنده به زمين فرو رفته و غايب شده است. محلی که ما ايستاده ايم بنا به روايات تاريخی، در اين محل مستقر نيست ولی به عنوان محل وقوع و محل بروز آن حادثه و به حرمت و عزّت باباغمبر در اين محل دو گنبد بنا گرديده است که باخشى های ترکمن به اين محل می آيند و آواز و ترانه می خوانند.
|
ADS
فرهنگ لغت ترکمن سؤزلوک سایت فرهنگ لغت ترکمن سؤزلوک فعالیت خود را آغاز نمود. این سایت یکی از سایت های زیر مجموعه بایراق می باشد که با تلاش دوستان تصمیم به ایجاد فرهنگ لغت ترکمنی به فارسی و بالعکس گرفتیم که در حال تکمیل شدن می باشد. جدیدترین فایل ها
بهترین دریافتها
|